Regionaal Ziekenhuis Heilig Hart Tienen
Rectumkanker
Rectumkanker of endeldarmkanker is een kanker die voorkomt in het laatste deel van de dikke darm en zich vrijwel altijd ontwikkelt vanuit een poliep van het slijmvlies. Volgens cijfers van de Stichting Kankerregister (Belgian Cancer Registry, BCR) is dit de derde meest voorkomende vorm van kanker. In 2017 werden 2.246 nieuwe gevallen van endeldarmkanker geregistreerd in België. Dit type van kanker komt voornamelijk voor bij mannen waarvan 1.402 geregistreerd in 2017.
Een multidisciplinair samengestelde ontwikkelingsgroep met brede vertegenwoordiging vanuit de Vlaamse ziekenhuizen, in de schoot van het project Vlaams Indicatorenproject Algemene Ziekenhuizen (VIP² AZ) ontwikkelde in samenwerking met de Stichting Kankerregister reeds in 2016 een set kwaliteitsindicatoren voor rectumkanker. In 2020 werd deze expertengroep opnieuw samengebracht en werden deze indicatoren opnieuw bepaald met recente gegevens.
De analyses van de indicatoren zijn opgesplitst per periode van diagnose, en dit voor de periodes 2009-2011, 2012-2014 en 2015-2017 om monitoring over de verschillende jaren mogelijk te maken.
Welke aspecten worden gemeten ?
We peilen naar:
- De relatieve overleving en het relatief sterfterisico binnen 3 jaar na rectumkanker diagnose voor alle patiënten.
- De sterftekans van geopereerde patiënten binnen de 30 en 90 dagen na de chirurgische ingreep. De relatieve overleving en het relatief sterfterisico binnen 3 jaar na rectumkanker diagnose voor geopereerde patiënten (verwijderen van deel van endeldarm).
Deze indicatoren voor rectumkanker zijn allen zogenaamde "outcome"- of uitkomstindicatoren. Dit wil zeggen dat zij;
- Ofwel een percentage patiënten meten waarbij een bepaalde gebeurtenis (=uitkomst) zich heeft voorgedaan
- Ofwel de tijd meten tot een welbepaalde gebeurtenis zich voordoet
De gebeurtenis die hier bekeken wordt, is steeds het overlijden, zelfs indien in een indicator over "overleving" gesproken wordt. Naast deze resultaten willen we met de experten bekijken of in de toekomst ook andere indicatoren mogelijk zijn die zich richten op het proces van kwaliteitsvolle zorg bij rectumkanker.
WAT IS HET DOEL VAN DEZE PUBLICATIE?
Het VIKZ biedt elke zorgvoorziening op Zorgkwaliteit.be een platform om transparant te kunnen communiceren over de gemeten resultaten, deze toe te lichten, ze te vergelijken met andere ziekenhuizen en ze op te volgen doorheen de tijd. Ziekenhuizen die kiezen voor transparantie verdienen dan ook in eerste instantie veel waardering. Op termijn, eens er een meer uitgebreide kernset van indicatoren per ziekenhuis beschikbaar is op Zorgkwaliteit.be, moet dit de patiënt ook kunnen helpen om beter geïnformeerde keuzes te maken.
Elke indicator staat op zichzelf. Je kan geen optelsom van alle behaalde resultaten maken. Het gaat telkens om deelaspecten. Deze indicatoren geven dan ook een idee over de kwaliteit van zorg voor rectumkanker, maar geen totaalbeeld , en al zeker niet over de gehele zorgkwaliteit in het ziekenhuis.
Ook moet je de tijdigheid van de data in rekening nemen. Deze resultaten zijn voor patiënten die minstens drie jaar geleden hun behandeling startten. Om de overleving over meerdere jaren te kunnen berekenen, en de nodige gegevens te verzamelen kunnen meer recente gegevens niet gebruikt worden. Recente kwaliteitsverbetering in de zorg voor rectumkanker is daarom nog niet zichtbaar in deze resultaten.
Gebruik de resultaten dan ook met de nodige omzichtigheid. Bespreek ze steeds met uw arts en zorgverlener als u hierover vragen heeft.
Hoe kan je de resultaten interpreteren ?
Je kan de resultaten bekijken per individueel ziekenhuis, maar ze ook vergelijken met andere ziekenhuizen. Om te kunnen komen tot een eerlijkere basis voor vergelijking worden enkel patiënten meegenomen die aan vooraf bepaalde, gelijke criteria voldoen. Hierdoor is het weergegeven aantal patiënten per ziekenhuis vaak kleiner dan het werkelijk aantal behandelde patiënten. Ook zijn een minimum aantal patiënten nodig om betekenisvolle conclusies te trekken. Daarom worden de resultaten van ziekenhuizen die minder dan dit minimum aantal patiënten behandelden niet weergegeven. Dit wordt per indicator vermeld onder de inleiding.
Om te kunnen vergelijken worden gecorrigeerde indicatoren berekend. Dit betekent dat hier wordt rekening gehouden met een aantal factoren zoals leeftijd, zelfredzaamheid en ernst van de aandoening, die de patiëntenpopulatie per ziekenhuis bepalen en een invloed kunnen hebben op de resultaten van die indicatoren.Een perfecte correctie is echter niet mogelijk, en dit omdat niet alle mogelijke factoren die een invloed kunnen hebben, gekend zijn of in rekening kunnen genomen worden, zoals onder andere:
- socio-economische factoren zoals gezinssituatie, beroep en inkomen van de patiënt
- het pre-operatief risico (uitgedrukt met de ASA-classificatie van de gezondheidsstatus)
- Andere kenmerken van levensstijl en aandoeningen die niet zijn opgenomen zoals tabaks- en alcoholconsumptie, zwaarlijvigheid, nierfalen en andere chronische ziektes
Rekening houdend met deze beperkingen kan wel worden geoordeeld dat deze correctie op basis van de beschikbare gegevens tot een voldoende betrouwbare basis voor vergelijking leidt. Wanneer er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de correctie te bepalen, wordt geen resultaat weergegeven.
In tegenstelling tot andere indicatoren op deze website zijn er voor deze indicatoren geen streefwaarden.
Hoe wordt de betrouwbaarheid van deze data gecontroleerd?
Controle van de indicatoren en de resultaten gebeurt op drie niveaus:
- Selectie, ontwikkeling en verfijning van de indicatoren gebeurt door een groep van experten op het vlak van rectumkanker.
- De indicatoren worden berekend door koppeling van de databank van de Stichting Kankerregister (BCR) met deze van het Intermutualistisch agentschap (IMA). Het Kankerregister past bij de berekening uitgebreide validatieprocedures en kwaliteitscontroles toe.
- De resultaten worden nadien ter controle voorgelegd aan de ziekenhuizen. Zij kijken de resultaten na aan de hand van de gegevens uit hun medische dossiers en krijgen de tijd om eventuele verschillen in de resultaten te melden aan het Kankerregister.
- Vervolgens worden de indicatoren, de gehanteerde methodologie en procedure, de voorstellingswijze en duiding bij de resultaten voorgelegd aan de Toezichtscommissie van VIKZ. Deze co